Thí nghiệm cường độ nén của gạch xây – Cách thực hiện chuẩn

Trong xây dựng, gạch là vật liệu cơ bản và được sử dụng phổ biến để xây tường, vách ngăn, kết cấu chịu lực. Một trong những chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá chất lượng gạch chính là cường độ chịu nén. Để kiểm chứng chỉ tiêu này, kỹ sư và chủ đầu tư cần tiến hành thí nghiệm cường độ nén theo tiêu chuẩn kỹ thuật.

Tiêu chuẩn áp dụng

Tại Việt Nam, thí nghiệm cường độ nén của gạch xây được quy định trong:

• TCVN 6355-1:1998 – Gạch xây – Phương pháp xác định cường độ nén.

• TCVN 4085:2011 – Kết cấu gạch đá – Quy phạm thi công và nghiệm thu.

Nguyên lý và mục đích

• Nguyên lý: Đặt mẫu gạch vào máy nén, tăng tải trọng dần đến khi mẫu vỡ. Lực phá hủy được dùng để tính toán cường độ chịu nén.

• Mục đích:

  • Đánh giá chất lượng lô gạch có đạt tiêu chuẩn thiết kế.

  • Kiểm tra khả năng chịu lực thực tế của gạch.

  • Làm cơ sở nghiệm thu, thanh toán và bảo vệ quyền lợi các bên.

Chuẩn bị thí nghiệm

1. Lấy mẫu

• Lấy ngẫu nhiên ít nhất 10 viên gạch đại diện cho lô cần kiểm tra.

• Mẫu phải nguyên vẹn, không nứt vỡ, sứt mẻ.

• Ghi rõ thông tin (lô gạch, ngày lấy mẫu, công trình sử dụng).

2. Thiết bị

• Máy nén thủy lực (≥ 200 kN).

• Thước kẹp, thước thép để đo kích thước mẫu.

• Vữa xi măng mác cao hoặc thạch cao để làm phẳng mặt gạch.

Quy trình thí nghiệm

1. Chuẩn bị mẫu

• Làm phẳng 2 mặt chịu lực của viên gạch bằng lớp vữa xi măng hoặc thạch cao.

• Đảm bảo bề mặt song song, nhẵn phẳng, vuông góc với cạnh viên gạch.

2. Tiến hành nén

1. Đặt mẫu vào máy nén sao cho tải trọng tác dụng thẳng đứng.

2. Tăng tải trọng đều với tốc độ 0.5 – 0.7 MPa/s.

3. Ghi nhận tải trọng phá hủy lớn nhất (P) khi mẫu gạch bị vỡ.

3. Tính toán kết quả

Công thức:

$$R = \frac{P}{A}$$

Trong đó:

• R: Cường độ nén (MPa).

• P: Tải trọng phá hủy (N).

• A: Diện tích chịu nén của viên gạch (mm²).

Lấy giá trị trung bình của các mẫu thử làm kết quả cường độ nén của lô gạch.

Đánh giá kết quả

• So sánh kết quả trung bình với mác gạch quy định (M50, M75, M100, M150...).

• Nếu đạt hoặc cao hơn giá trị yêu cầu → lô gạch đạt chất lượng.

• Nếu thấp hơn nhiều → cần kiểm tra lại hoặc loại bỏ lô gạch.

Ý nghĩa thực tiễn

• Đảm bảo an toàn công trình: Ngăn chặn nguy cơ tường nứt, sập.

• Cơ sở nghiệm thu hợp đồng: Làm bằng chứng pháp lý cho chủ đầu tư, nhà thầu.

• Tiết kiệm chi phí lâu dài: Phát hiện sớm vật liệu kém chất lượng, tránh phải sửa chữa sau này.

• Nâng cao uy tín: Nhà sản xuất, nhà thầu minh bạch trong cung cấp vật liệu.

Thí nghiệm cường độ nén gạch xây là một công đoạn bắt buộc trong kiểm soát chất lượng công trình. Khi thực hiện đúng quy trình theo TCVN, kết quả sẽ phản ánh chính xác khả năng chịu lực của gạch, từ đó đảm bảo công trình bền vững – an toàn – đạt chuẩn kỹ thuật.

👉 Lời khuyên: Chủ đầu tư nên yêu cầu đơn vị cung cấp gạch kèm chứng chỉ thí nghiệm và thường xuyên kiểm tra định kỳ tại phòng thí nghiệm chuyên nghiệp.

👉 Để đảm bảo công trình an toàn và bền vững, chủ đầu tư và nhà thầu nên lựa chọn đơn vị chuyên giải pháp thí nghiệm kiểm định công trình xây dựng chuyên nghiệp, tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) trong quy trình lấy mẫu và bảo dưỡng bê tông.