Thí nghiệm gạch không nung: Quy trình và tiêu chuẩn áp dụng

Gạch không nung đang ngày càng được sử dụng rộng rãi trong xây dựng nhờ ưu điểm: thân thiện với môi trường, tiết kiệm chi phí, độ bền cao. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và độ an toàn cho công trình, gạch không nung cần được kiểm định bằng các thí nghiệm tiêu chuẩn. Trong đó, thí nghiệm cường độ nén, độ hút nước và các chỉ tiêu cơ lý khác là bắt buộc.

2. Tiêu chuẩn áp dụng

Tại Việt Nam, gạch không nung được kiểm tra chất lượng dựa trên các tiêu chuẩn chính:

• TCVN 6477:2016 – Gạch bê tông – Yêu cầu kỹ thuật.

• TCVN 6355-1:1998 – Gạch xây – Phương pháp xác định cường độ nén.

• TCVN 6355-2:1998 – Gạch xây – Phương pháp xác định độ hút nước.

• TCVN 7572:2006 (nhiều phần) – Cốt liệu cho bê tông và vữa – Phương pháp thử.

3. Các chỉ tiêu cần kiểm tra

3.1. Cường độ nén

• Là thông số quan trọng nhất, phản ánh khả năng chịu lực của gạch.

• Thí nghiệm bằng máy nén thủy lực, đo tải trọng phá hủy, tính theo công thức:

$$R = \frac{P}{A}$$

Trong đó:

• R: Cường độ nén (MPa)

• P: Tải trọng phá hủy (N)

• A: Diện tích chịu lực (mm²)

3.2. Độ hút nước

• Được xác định bằng sự chênh lệch khối lượng của mẫu gạch trước và sau khi ngâm nước 24 giờ.

• Công thức:

$$H = \frac{M2 - M1}{M1} \times 100$$

Trong đó:

• M1: Khối lượng khô (g)

• M2: Khối lượng sau khi ngâm (g)

• Theo TCVN 6477:2016, gạch bê tông có độ hút nước không vượt quá 10%.

3.3. Kích thước, khối lượng và độ sai lệch

• Kiểm tra bằng thước kẹp, thước thép, cân điện tử.

• Sai số cho phép về chiều dài, rộng, cao không vượt quá ±2 mm.

• Khối lượng riêng dao động tùy loại gạch đặc hoặc rỗng.

3.4. Độ bền va đập, bền uốn (tùy yêu cầu)

• Một số dự án đặc biệt còn yêu cầu thí nghiệm bổ sung: độ bền uốn, khả năng chịu mài mòn, độ dẫn nhiệt.

4. Quy trình thí nghiệm gạch không nung

Bước 1: Lấy mẫu

• Chọn ngẫu nhiên từ lô sản xuất, tối thiểu 10 viên gạch.

• Mẫu nguyên vẹn, không nứt vỡ, không dính tạp chất.

Bước 2: Chuẩn bị mẫu

• Làm phẳng bề mặt bằng vữa xi măng mác cao hoặc thạch cao (đối với mẫu thí nghiệm nén).

• Đo kích thước, ghi nhãn để quản lý.

Bước 3: Tiến hành thí nghiệm

• Cường độ nén: Đặt mẫu vào máy nén, tăng tải trọng đều cho đến khi vỡ.

• Độ hút nước: Sấy khô mẫu → cân khối lượng M1 → ngâm nước 24h → cân M2 → tính kết quả.

• Kích thước – khối lượng: Đo trực tiếp bằng thước, cân điện tử.

Bước 4: Ghi nhận kết quả

• Lấy kết quả trung bình từ các mẫu thử.

• Đối chiếu với yêu cầu của TCVN 6477:2016.

Bước 5: Đánh giá và kết luận

• Nếu các chỉ tiêu đạt tiêu chuẩn → lô gạch được nghiệm thu.

• Nếu không đạt → cần kiểm tra lại hoặc loại bỏ.

5. Ý nghĩa của thí nghiệm gạch không nung

• Đảm bảo chất lượng công trình: Gạch đạt cường độ và độ bền cần thiết.

• Ngăn ngừa rủi ro: Tránh hiện tượng tường nứt, thấm nước, xuống cấp nhanh.

• Cơ sở nghiệm thu pháp lý: Là minh chứng kỹ thuật cho chủ đầu tư, nhà thầu.

• Khuyến khích sản xuất xanh: Góp phần mở rộng ứng dụng vật liệu không nung thân thiện môi trường.

Thí nghiệm gạch không nung theo TCVN 6477:2016 và các tiêu chuẩn liên quan là công đoạn bắt buộc trong xây dựng. Việc thực hiện đúng quy trình thí nghiệm sẽ giúp lựa chọn và sử dụng gạch không nung đạt chất lượng, đảm bảo công trình bền vững – an toàn – thân thiện môi trường.

👉 Lời khuyên: Chủ đầu tư nên yêu cầu nhà sản xuất gạch cung cấp chứng chỉ chất lượng (CQ), đồng thời thực hiện kiểm tra ngẫu nhiên tại phòng thí nghiệm để đảm bảo độ tin cậy.

👉 Để đảm bảo công trình an toàn và bền vững, chủ đầu tư và nhà thầu nên lựa chọn Công ty kiểm định xây dựng với giải pháp thí nghiệm kiểm định công trình xây dựng chuyên nghiệp, tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) trong quy trình lấy mẫu và bảo dưỡng bê tông.